किरण पुस्तकालय

हिंजो रेल थिएन, विमान थिएन, मिसाइल थिएन, परमाणु बम पनि थिएन, बिजुली बत्ती थिएन, रेडियो थिएन, कम्प्युटर थिएन र थिएनन् मोबाइल फोनहरु पनि । तर हिंजो पनि यो पृथ्वी थियो, यसैगरी पसारिएको अनन्त आकाश थियो । यस्तै नै सूर्य, चन्द्र र ग्रह–नक्षत्रहरु थिए ब्रह्माण्डमा । हो हिंजो पनि थियो प्रकृति, मान्छे थियो र जीवन पनि थियो ।

हामीले पाएका कुराहरु घोकिरहेछौं । मख्ख परिरहेछौं प्राप्तिमा । चख्ख परिरहेछौं विज्ञानको चकाचौंधमा । रमाइरहेछौं–खान, पान र यानमा । तर हामीले गुमाएका कुराको स्मरण गर्न पनि भ्याएका छैनौं । हामीले प्रकृतिका अनमोल वरदानहरु गुमाएका छौं । केवल हामीले, मान्छेले । मान्छेबाहेक कसैले बिगारेको छैन – जललाई, वायुलाई, पृथ्वीलाई, तेजलाई र आकाशलाई ।

हो हामीले पढेका छौं – हिरोसिमा र नागासाकीका व्यथाहरु । बुद्धकै देशमा पनि भोग्यौं हामीले बम र बन्दूकका त्रासदीहरु । आफ्नै तपस्याबाट प्राप्त वरदान–अर्थात् विज्ञान, त्यसैबाट भस्म हुँदैछौं हामी भस्मासुरहरु, कृतघ्न धुन्धुकारीहरु । हामी प्रकृतिलाई घोडा बनाएर दमाल्न उद्धत छौं तर हामी प्रकृति होइनौं, प्रत्यय हौं । हामी जति माथि उडे पनि बाफ बनेर, अन्ततः थोपा बनेर झर्नुपर्छ यही धरतीमा ।

विकसित हौं भन्ने देशहरुमा उडेका धुवाँहरु हाम्रो हिमाल पगाल्न आउँछन् । हामी विज्ञान र विकासको उपलब्धिबाट वञ्चित छौं तर पनि प्रदूषणको भार बेहोर्न अभिशप्त छौं । किन हामीले निर्दोष पशुपंक्षीहरु, मान्छेहरु सबैको जीवनाधार प्रकृतिलाई गिजोलिरहेछौं ? हुनसक्छ कुनै दिन मान्छे आफ्नै आविष्कारबाट लोप हुनेछ डाइनोसरझैं ।

हाम्रा वेदहरुले जल, थल, नभ, वायु, वनस्पति सर्वत्र शान्तिको चाह गरेका छन् । सर्वत्र स्वच्छताको कामना गरेका छन् । हो ज्ञान–विज्ञानको सदुपयोग गरौं । जल, थल, वायु र आकाशलाई स्वच्छ राखौं । यस पृथ्वीमा मान्छे एवं सकल प्राणीहरुको सृष्टि, स्थिति र प्रलय त्यसरी नै चलोस् जसरी चल्दै आएको छ । उन्नति खोज्दै ओरालो नझरौं ।